คุณอาจไม่เชื่อ หากมีใครบอกว่าเครื่องดนตรีที่เปลี่ยนโลกดนตรียุคศตวรรษที่ 20 กลับมีรูปร่างไม่เหมือนกีตาร์เลยแม้แต่นิดเดียว แถมยังคล้าย กระทะทอดไข่ จนได้ฉายาว่า 'The Frying Pan'
กีตาร์ในตำนานตัวนี้ถือกำเนิดขึ้นในปี ค.ศ. 1931 ในยุคที่โลกดนตรียังคงขับเคลื่อนด้วยเครื่องดนตรีอะคูสติกเป็นหลัก และรูปลักษณ์ที่ดูแปลกตาของมันก็ไม่ได้เกิดขึ้นโดยบังเอิญ แต่มีเหตุผลซ่อนอยู่เบื้องหลัง ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงประวัติศาสตร์ทางดนตรีไปตลอดกาล
ในห้วงเวลานั้นเอง เรื่องราวใหม่ของโลกดนตรีได้เริ่มขึ้น พร้อมแนวคิดที่กำลังจะนำไปสู่การประดิษฐ์ครั้งสำคัญ...
ทำไมต้องเป็น 'กระทะทอดไข่' และการออกแบบนี้ช่วยตอบโจทย์การใช้งานได้จริงหรือ
รูปร่างคล้ายกระทะทอดไข่นี้เกิดจากความตั้งใจ เพราะกีตาร์ต้นแบบถูกออกแบบเพื่อ เล่นบนตักในมุมแนวนอน แทนที่จะสะพายยืนเล่นเหมือนกีตาร์ไฟฟ้าในยุคต่อมา
ที่มาของดีไซน์นี้มาจากกระแสดนตรีสไตล์ ฮาวาย ที่ต้องเล่นกีตาร์บนตักในแนวนอนแบบ Lap Steel ซึ่งเป็นรูปแบบยอดนิยมในยุคดังกล่าว
ผู้บุกเบิกและปฏิวัติวงการ
ในยุคของวงดนตรีขนาดใหญ่ที่เต็มไปด้วยเครื่องเป่าเสียงทรงพลังและกลองชุดที่ดังกึกก้อง เสียงของ กีตาร์โปร่ง มักจะถูกกลืนหายไปในวงเสมอ ซึ่งนี่คือปัญหาที่นักประดิษฐ์คู่หนึ่งมุ่งมั่นที่จะแก้ไข เบื้องหลังเครื่องดนตรีชิ้นนี้คือ George Beauchamp และ Adolph Rickenbacker สองนักประดิษฐ์ผู้มีวิสัยทัศน์ที่ได้เปลี่ยนประวัติศาสตร์หน้าใหม่ให้กับวงการดนตรี พวกเขาได้คิดค้นเทคโนโลยีที่เป็นหัวใจสำคัญของกีตาร์ไฟฟ้าตัวแรก ซึ่งทำงานตามขั้นตอนง่ายๆ ดังนี้
- การติดตั้ง: พวกเขาได้ติดตั้ง แม่เหล็กรูปเกือกม้า ไว้บริเวณใต้สายกีตาร์
- การทำงาน: เมื่อสายกีตาร์ถูกดีด แม่เหล็กจะทำหน้าที่ตรวจจับแรงสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้น
- การแปลงสัญญาณ: แรงสั่นสะเทือนนั้นจะถูกเปลี่ยนให้กลายเป็น สัญญาณไฟฟ้า
- การขยายเสียง: สุดท้าย สัญญาณไฟฟ้าจะถูกส่งต่อไปยังเครื่องขยายเสียง หรือ "แอมป์" เพื่อขยายเสียงให้ดังขึ้น
ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นคือการยกระดับกีตาร์จากเครื่องดนตรีเสียงเบาให้กลายเป็นเครื่องดนตรีที่โดดเด่นบนเวที แต่แม้จะประสบความสำเร็จก็ตาม เส้นทางของมันยังต้องเจอกับอุปสรรคมากมายในภายหลัง
จากต้นแบบสู่การผลิตเชิงพาณิชย์
'The Frying Pan' ถือเป็นทั้งต้นแบบและกีตาร์ไฟฟ้าเชิงพาณิชย์รุ่นแรกของโลก ซึ่งการเข้าสู่สายการผลิตจริงนั้นต้องผ่านเหตุการณ์สำคัญหลายขั้นตอน
- ปีที่สร้าง: ค.ศ. 1931 คือปีที่ต้นแบบตัวแรกถือกำเนิดขึ้น
- ปีที่เริ่มผลิต: ค.ศ. 1932 บริษัท the Electro String Instrument Corporation ได้เริ่มผลิตกีตาร์รุ่นนี้ออกวางจำหน่ายอย่างเป็นทางการ
- ปีที่ได้รับสิทธิบัตร: ค.ศ. 1937 หลังจากรอคอยมานานถึง 6 ปี ในที่สุดผู้สร้างก็ได้รับสิทธิบัตรคุ้มครองสิ่งประดิษฐ์ของพวกเขา
ช่วงเวลาการผลิตระหว่างปี 1932 ถึง 1939 จึงเป็นหมุดหมายสำคัญในประวัติศาสตร์ ซึ่งได้วางรากฐานให้กับอุตสาหกรรมกีตาร์ไฟฟ้าที่จะเติบโตในเวลาต่อมา
มรดกของ 'The Frying Pan'
แม้รูปร่างจะไม่เหมือนกีตาร์ทั่วไป แต่ 'The Frying Pan' กลับมีบทบาทสำคัญในยุคแรก โดยถูกใช้ในงานบันทึกเสียงแนว ฮาวาย และ แจ๊ส อย่างแพร่หลาย
แต่หัวใจสำคัญคือการเป็นต้นแบบที่ทำให้กีตาร์ไฟฟ้ารุ่นต่อมาหลายรุ่นกลายเป็นตำนานระดับโลก
- Fender Stratocaster
- Gibson Les Paul
- Paul Reed Smith ที่ศิลปินอย่าง John Mayer หรือ Carlos Santana เลือกใช้
กีตาร์โซโล่อันทรงพลังในยุคนี้ ล้วนมีสายเลือดของ ‘กระทะทอดไข่’ อยู่เบื้องหลัง เพราะมันคือรากฐานของกีตาร์ไฟฟ้าทั้งหมด
ปัจจุบันเจ้ากระทะทอดไข่นี้ อยู่ที่ไหน?
ปัจจุบันต้นฉบับของ ‘The Frying Pan’ ถูกเก็บรักษาและจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ที่นครนิวยอร์ก รวมถึงมีการนำไปแสดงที่ National Guitar Museum ในบางโอกาส
ข้อมูลอ้างอิง